هفته گذشته ۱۶ مهرماه بیست و دومین سالروز دانشگاه علمی کاربردی بود. اهمیت وجود دانشگاه علمی کاربردی در نظام آموزش عالی کشور از آنجایی نمود پیدا می کند که آموزش های علمی کاربردی به دلیل دارا بودن ویژگیهای برجسته ای چون توجه به سطوح مهارتی و یادگیری ، نیاز های واقعی جامعه و مخاطبین، نیازهای بخش های اقتصادی و تولیدی، اصلاح هرم نیروی انسانی جامعه و …. با سایر آموزشهای مرسوم آکادمیک تفاوت اساسی دارد.

باتوجه به اهمیت موضوع، پایگاه اطلاع رسانی اعتدال پرس اقدام به گفتگوی اختصاصی با یکی از مدیران موفق دانشگاه علمی کاربردی استان کرده است.

منیژه موسوی، رئیس دانشگاه علمی کاربردی هلال احمر آذربایجان شرقی، لیسانس برنامه ریزی اجتماعی، فوق لیسانس تاریخ جهان و دانشجوی دکترای مدیرت استراتژیک و از مدیران خوش فکر و جوان در این حوزه است. وی قبل از انتصاب به سمت ریاست دانشگاه علمی کاربردی هلال احمر در تیرماه ۹۳، معاونت آموزشی این این دانشگاه را از بدو تاسیس در سال ۸۹ عهده دار بوده است.
خانم موسوی هم چنین مشاور مدیریت بحران شهرداری کلانشهر تبریز نیز هست.

با سلام در آغاز گفتگو، لطفا درباره لزوم و چرایی تاسیس دانشگاه علمی کاربردی هلال احمر و همچنین تاریخچه آن توضیحاتی بفرمایید.

در سال ۷۴ سازمان هلال احمر باتوجه به حادثه خیز بودن اکثر استان های کشور و نیاز به آموزش جهت آمادگی برای مقابله با سوانح و بحران تصمیم به ارتقای سطح علمی و تخصصی کارکنان خود می گیرد و در این راستا شروع به برگزاری دوره های آموزشی کوتاه مدت و ضمن خدمت نمود اما با توجه به بازدهی کم این دوره ها در تامین نیازهای این مجموعه، مسئولان هلال احمر تصمیم به ایجاد مرکز علمی کاربردی در این سازمان نمودند تا نیروی متخصص و کارآمدتر هم از لحاظ تئوری و هم عملی تربیت کند.

به نوعی تاسیس این دانشگاه برای افزایش سطح آگاهی و علمی کارکنان هلال احمر و جوانان علاقه مند خارج از مجموعه و نیز نیروهای عملیاتی سازمانهای امدادی مختلف بوده است .

بنده باتوجه به سابقه ۱۱ ساله در حوزه آموزش این سازمان وجود مرکز آکادمیک در این مجموعه را برای نیل به اهداف و انجام بهتر ماموریتهای امدادی لمس کرده و لذا به همراه دوستان دیگر درصدد تاسیس دانشگاه علمی کاربردی هلال احمر آذربایجان شرقی برآمدیم.

بعد از پیگیری های فراوان و فراهم آوردن بسترهای لازم، دانشگاه علمی کاربردی هلال احمر آذربایجان شرقی در سال ۸۹ و با رشته های اولیه “مدیریت امداد و سوانح” و “مدیریت امداد و نجات” در مقطع کاردانی و بصورت پودمانی آغاز بکار کرد که در سال ۹۰ دوره های آموزشی آن بصورت  ترمی برگزار شد.

ذکر این نکته نیز خالی از لطف نیست که مرکز آموزش علمی کاربردی هلال احمر استان در بهمن ۸۹ و به فاصله چند ماه از تاسیس آن در تهران و اصفهان آغاز به فعالیت کرده است که در این زمینه به نوعی پیشرو در بین مراکز استانهای هلال احمر کشور محسوب می شویم.

در مورد رشته های ارائه شده در دانشگاه علمی کاربردی هلال تبریز و همچنین تعداد دانشجویان مشغول به تحصیل آن نیز توضیحاتی بفرمایید.

درحال حاضر این مرکز در ۵ رشته در مقطع کاردانی حرفه ای شامل : ۱- امداد و نجات   ۲- امداد و سوانح   ۳- دارویاری
۴- امورفرهنگی   ۵- تربیت مربی کوه پیمایی و ۳ رشته در مقطع کارشناسی ناپیوسته حرفه ای شامل :
۱- امداد و نجات   ۲- امداد و سوانح طبیعی   ۳- امداد و سوانح غیر طبیعی اقدام به جذب دانشجو می نماید.
این دانشگاه از ابتدای فعالیت خود ۷۰۰ دانشجو جذب کرده است که از میان حدود ۲۰۰ نفر در رشته های مختلف فارغ التحصیل شده اند و در حال حاضر نیز ۵۰۰ دانشجو در مقاطع کاردانی و کارشناسی مشغول تحصیل در این مرکز هستند.

درباره امکانات آموزشی و ویژگی های خاص دانشگاه علمی کاربردی هلال احمر استان توضیح دهید.

 برنامه ریزی آموزشی هدفمند و پرداخت به خلاقیت اولویت اصلی این مرکز می باشد که این امر منجر به موفقیتهای خوبی از سوی دانشجویان ما شده است که از جمله می توان به طراحی دوربین حرارتی برای سیستم جستجوگر نجات و حمل مواد غذایی برای مواقع بحران و حادثه توسط یکی از دانشجویان این دانشگاه اشاره کرد که همه این موارد در سایه نگاه وسیع مسولان دانشگاه ، اساتید برجسته و امکانات آموزشی مجهز دانشگاه است.

همچنین این مرکز مجهز به برد هوشمند است که به اذعان کارشناسان امر، تنها در دو مرکز دانشگاهی علمی کاربردی در استان موجود است . مانکن های دیجیتالی و دستگاه CPR از دیگر تجهیزات آموزشی ویژه در این مجموعه است.

 اساتید ما همگی فارغ التحصیل دانشگاه تهران در رشته های مدیریت بحران و سوانح می باشند.

مرکز ما به دلیل کیفیت بالای آموزشی حتی توانسته پاسخگوی نیازهای سایر نهادهای مرتبط نیز باشد. برای نمونه تعداد قابل توجهی از نیروهای سایر نهادهای امدادی مرتبط مانند اورژانس، پتروشیمی، آتش نشانی و نیروی انتظامی در این دانشگاه مشغول تحصیل هستند.

برنامه شما برای ارتقای جایگاه علمی این دانشگاه چیست ؟

دانشگاه علمی کاربردی هلال احمر جزو اولین مراکز علمی کاربردی استان است که اقدام به دایر نمودن مقطع کارشتاسی ارشد نموده است و در راستای تامین نیازهای حرفه ای در استان توانستیم رشته بهداشت حرفه ای در سوانح را در مقطع کارشناسی ارشد در این مرکز تاسیس کنیم که در این خصوص مجوزهای لازم برای برگزاری آن اخذ شده و دفترچه های آن آذرماه توزیع خواهد شد تا برای سال ۹۴ اقدام به جذب دانشجو نماییم .

همچنین از دیگر اقدامات صورت گرفته در این مدت، ایجاد رشته مدیریت بحران است که پیگیر تصویب آن توسط مرکز تهران هستیم تا برای ترم های آتی اقدام به جذب دانشجو کنیم. این رشته در حال حاضر فقط در دانشگاه سراسری تهران ارائه می گردد . همانطور که مستحضرید مدیرت بحران جزو اساسی ترین مباحث روز و مورد نیاز جامعه می باشد که فعلا بصورت دوره های آموزشی ضمن خدمت و به تبع آن با بازدهی کمتر ارائه می گردد و خروجی آن فقط امداد و سوانح است.

ضمنا پیگیر هستیم تا رشته های جدید دیگری از جمله رشته پرستاری را در این دانشگاه تاسیس کنیم که انشاء الله بزودی خبرهای خوشی در این خصوص خواهیم داشت.

گام بعدی ما در این مدت کوتاه افتتاح بسیج دانشجویی مرکز بود که سال ها مسکوت مانده بود.

در کل باید گفت، کیفیت خروجی دانشگاه مهمترین و اصلی ترین دغدغه ماست. تا به امروز سعی مان مهیا کردن شرایط آموزشی و بالا بردن سطح کیفی آموزش های ارائه شده است و رویکردمان مدرک گرایی نیست . برای نمونه برای تربیت امدادگر و کاردان حرفه ای دروس تدوین شده در این رشته دروس امدادی بوده و همچنین دروس کارآفرینی است که دانشجو می تواند ایده و نوآوری خود را ارائه دهد.

تا چه حدی توانسته اید در راستای تحقق اهداف اصلی دانشگاه علمی کاربردی که هدف آن تامین نیازهای اصلی جامعه و مخاطبین و دستگاههای زیربط است گام بردارید؟

همانطور که عرض کردم وجود این دانشگاه برای پر کرده خلاهای موجود بسیار مفید بوده و ضرورت وجود آن احساس می شد. در گذشته که دوره های آموزشی هلال احمر صرفا بصورت ضمن خدمت برای پرسنل و دوره های آموزشی کوتاه مدت برای عموم بوده است شاهد مشکلات گوناگونی در امدادرسانی حرفه ای و با کیفیت بودیم اما امروز این آموزش ها بصورت طولانی مدت و آکادمیک و آموزش مهارت های حرفه ای و تخصصی در سطح دانشگاه ارائه می شود که طبیعتا مثمرثمر تر از گذشته است. مخصوصا اینکه این دوره ها علاوه بر تامین نیازهای تخصصی سازمان هلال احمر، نیاز سازمان های دیگر مرتبط را نیز برطرف می کند.و همانطورکه ذکر شد تعداد قابل توجهی از دانشجویان ما از سایر نهادهای مرتبط مانند اورژانس، پتروشیمی، آتش نشانی و نیروی انتظامی هستند و این ها آموزش های آکادمیک و تخصصی برای حضور مفید در صحنه حوادث را از طریق این دانشگاه دریافت می کنند.

البته ملاک مفید بودن و کیفیت آموزشی مرکز علمی کاربردی هلال احمر آذربایجان شرقی براساس نظر سنجی و ارزیابی از دانشجویان سنجیده می شود.

 با توجه به ۲۲مین سالگرد تاسیس دانشگاه علمی کاربردی آیا فعالیت های این نهاد علمی در راستای اصل ۱۳۸ قانون اساسی تا به امروز موفقیت آمیز بوده است؟

دوره ها و رشته های مهارتی ارائه شده در مرکز آموزش علمی کاربردی هلال احمر استان، در راستای اصل ۱۳۸ قانون اساسی و مهارت افزایی بوده و دوره های حرفه ای و عملیاتی هستند که قبلا به سان سایر دانشگاه ها بصورت صرفا تئوری بوده و پرداخت کمی به مهارت افزایی داشتند. اما اگر بخواهیم طبق اصول قانون نیازهای جامعه و دستگاهها را تامین نماییم باید در زمینه فعالیت خودمان اقدام به تربیت کاردان و کارشناس حرفه ای متخصص کنیم که لازمه آن آموزش های عملیاتی می باشد تا خروجی و کیفیت مد نظر تامین گردد. برای نمونه در واحد کارورزی دانشجویان، دانشجو را مجاب به گذراندن ۳ الی ۴ ماه در فضای کار عملیاتی حین تحصیل کرده ایم تا قبل از فراغت از دانشگاه فضای کاری و عملیاتی را تجربه کرده باشد.

جایگاه نظام آموزش جامع علمی کاربردی را در بین مراکز آموزش عالی کشوری چگونه می بینید؟

تمامی مراکز دانشگاه جامع همسو و در راستای تحقق اهداف نظام جامع آموزش علمی کاربردی پیش می روند. در سال های ۸۹ و ۹۰ جذب دانشجو در نظام آموزشی دانشگاه جامع از طریق آزمون ورودی بود و حتی دانشجویان برای سنجش سطح علمی شان باید در امتحان جامع بعد از فراغت تحصیل شرکت می کردند.

 بعد از حذف ورودیه کنکور در بعضی از دانشگاه ها که متاسفانه رویکرد آن برمبنای افزایش دانشجو بوده است تا بالا بردن سطح کیفی آموزش ، آسیب آن به دانشگاه جامع نیز رسیده است چراکه سبب جذب حداکثری شده و در نهایت خروجی آن دانشجویان بیکار را با خود به همراه داشته است. حتی با علم بر اینکه اکثر دانشجویان دانشگاه جامع شاغلند اما ایراد اساسی وارد بر آن تمرکز بر مدرک گرایی بوده است. این مشکل کشوری است و برای حل آن باید برنامه ریزی صورت گیرد.

قبلا از مزایای دانشگاه جامع گفتم اما اگر واقع بینانه به موضوع بپردازیم و صرف تعریف و تمجید از عملکرد خودمان نباشد، هرچند این دانشگاه نقش بسزایی را در بالا بردن سطح علمی دانشجویانش ایفا می کند ولی به نظر بنده اصلی ترین ضعف آن و دیگر دانشگاههای علمی کاربردی، حذف امتحان جامع پایان تحصیلات است چرا که با این امتحان، سطح علمی دانشجویان در پایان تحصیلاتشان محک می خورد و خروجی آن، دانشجوی کارآمد متناسب با نیازهای جامعه است.