نان، ساده‌ترین و پایه‌ای‌ترین عنصر سفره‌ی مردم، این روزها به نشانه‌ای گویا از شکاف عمیق اجتماعی بدل شده است. در حالی که نان سال‌ها نماد هم‌سطحی و اشتراک در تجربه‌ی معیشتی جامعه بود، حالا با دو نرخی شدن، مرزهایی تازه میان طبقات اجتماعی می‌کشد.

📌 نان آزادپز و نان دولتی؛ دو جهان متفاوت

افزایش قیمت نان در واحدهای آزادپز، اگرچه در ظاهر یک تصمیم اقتصادی برای کنترل هزینه‌های تولید و حمایت از نانواهاست، اما در عمل به یکی از واضح‌ترین نمادهای نابرابری بدل شده است. در یک سوی ماجرا، نان یارانه‌ای با قیمت ثابت همچنان در دسترس اقشار کم‌درآمد باقی مانده، اما در سوی دیگر، نان آزادپز با قیمتی گاه چند برابر، سهم کسانی شده که توان پرداخت دارند.

⚠️ تبعات اجتماعی دو نرخی شدن نان

افزایش تبعیض در معیشت: نان دو نرخی، نه فقط در سفره که در ذهن مردم نیز شکاف ایجاد می‌کند. شهروندی که نان یارانه‌ای می‌گیرد، تجربه‌ای متفاوت از کسی دارد که برای کیفیت بهتر یا دسترسی آسان‌تر، ناچار به خرید نان آزادپز است.

تقویت نگاه طبقاتی: دو نرخی شدن، حس تعلق به دو جامعه‌ی متفاوت را در ذهن مردم پررنگ می‌کند؛ جامعه‌ای که نان را با کارت یارانه می‌خرد، و جامعه‌ای که بی‌نیاز از این حمایت‌ها، هزینه‌ی بیشتری می‌پردازد.

آسیب به کرامت انسانی: صف‌های طولانی برای نان ارزان‌قیمت، حس تحقیر و نادیده‌گرفته شدن را در میان اقشار کم‌درآمد تقویت می‌کند.

📉 مسئله فقط نان نیست

نان، تنها نماد است. آن‌چه در حال رخ دادن است، سیستمی است که نابرابری را در جزئی‌ترین سطوح زندگی مردم رسوخ می‌دهد؛ از انرژی و دارو گرفته تا آموزش و غذا. وقتی «نان» ـ به‌عنوان بدیهی‌ترین حق ـ دو قیمت پیدا کند، مفهوم «برابری» نیز بی‌معنا می‌شود.

✍️ جمع‌بندی

در جامعه‌ای که شکاف‌های اقتصادی روزبه‌روز عمیق‌تر می‌شود، دو نرخی شدن نان تنها به اختلاف قیمت ختم نمی‌شود؛ بلکه به اختلاف در حس کرامت، شأن انسانی، و تجربه‌ی زیسته‌ی شهروندان دامن می‌زند.

اگر نان روزی نماد وحدت و هم‌دلی بود، امروز با دو قیمت شدنش، هشدار یک گسست اجتماعی جدی را می‌دهد.

یادداشت:اعتدال پرس