فصل عملیاتی بارورسازی ابرها در حالی از نیمه آبان‌ماه آغاز می‌شود که کارشناسان ضمن تأکید بر نقش این فناوری در افزایش نسبی بارش، درباره کارایی، هزینه‌بر بودن و نبود نظارت علمی شفاف هشدار می‌دهند. حوضه آبریز دریاچه ارومیه، زاینده‌رود، تهران و خراسان رضوی در صدر مناطق هدف این طرح ملی قرار دارند.

به گزارش اعتدال آذربایجان (اعتدال پرس) به نقل از رسانه‌های رسمی، رئیس سازمان توسعه و بهره‌برداری فناوری‌های نوین آب‌های جوی اعلام کرده است که فصل جدید عملیات بارورسازی ابرها از نیمه آبان‌ماه آغاز خواهد شد. حوضه آبریز دریاچه ارومیه و زاینده‌رود به‌عنوان مهم‌ترین حوزه‌های هدف تعیین شده‌اند و استان‌های تهران و خراسان رضوی نیز در فهرست مناطق عملیاتی قرار دارند.

این طرح در شرایطی مطرح می‌شود که بحران کم‌آبی و کاهش شدید بارندگی‌ها، بسیاری از منابع آبی کشور را در وضعیت هشدار قرار داده است. دولت تلاش دارد با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، بخشی از کمبود منابع آبی را جبران کند، اما کارشناسان تأکید دارند که بارورسازی تنها یک ابزار کمکی است و نمی‌تواند جایگزین مدیریت منابع آب شود.

بر اساس ارزیابی‌های ارائه‌شده، میزان افزایش بارش ناشی از بارورسازی بین ۱۵ تا ۲۰ درصد پیش‌بینی شده است. با این حال، بسیاری از مراجع بین‌المللی و نهادهای پژوهشی مستقل، اثر واقعی بارورسازی را بین ۵ تا ۱۵ درصد اعلام می‌کنند و در شرایط اقلیمی مختلف، این عدد می‌تواند بسیار کمتر باشد. کارشناسان هشدار می‌دهند که ادعاهای مطرح‌شده باید با داده‌های علمی واقعی و گزارش‌های مستقل پشتیبانی شود.

یکی از مهم‌ترین نقدها به طرح‌های بارورسازی، نبود شفافیت در هزینه‌ها، نحوه اجرا، ارزیابی علمی و نتایج واقعی است. تاکنون هیچ گزارش جامع و عمومی از عملکرد مالی و علمی پروژه‌های گذشته منتشر نشده و کارشناسان معتقدند تکرار طرح‌های پرهزینه بدون ارزیابی دقیق می‌تواند به هدررفت منابع ملی بینجامد.

از نظر فنی، بارورسازی ابرها تنها در شرایط خاص جوی (وجود ابر مناسب، رطوبت کافی و دمای مناسب) می‌تواند مؤثر باشد. کاهش فراوانی ابرهای مناسب در سال‌های اخیر، دامنه اجرای مؤثر این عملیات را محدود کرده و برخی متخصصان هواشناسی هشدار می‌دهند که بارورسازی نباید به‌عنوان راه‌حل قطعی بحران آب معرفی شود، بلکه تنها یک ابزار مکمل است.

در نهایت، اجرای طرح‌های بارورسازی می‌تواند در کوتاه‌مدت امیدهایی برای افزایش بارش ایجاد کند، اما بدون پایش علمی، شفاف‌سازی مالی و مشارکت دانشگاه‌ها و نهادهای تخصصی، ممکن است به سرنوشت پروژه‌های کم‌اثر گذشته دچار شود. انتظار می‌رود نهادهای مسئول قبل از اجرای گسترده، اطلاعات فنی و اقتصادی شفاف را در اختیار افکار عمومی قرار دهند تا این طرح ملی با پشتیبانی واقعی علمی و اجتماعی همراه شود، نه صرفاً با وعده‌های خوش‌بینانه.