وزارت خارجه ارمنستان و آذربایجان متن کامل توافقنامه پاراف‌شده برقراری صلح و روابط بین‌دولتی را منتشر کردند؛ سندی ۱۷ ماده‌ای که هدف آن خاتمه‌دادن به تنش‌های طولانی‌مدت، احترام متقابل به مرزهای بین‌المللی و ایجاد چارچوب همکاری‌های دوجانبه است.

ترجمه کامل متن توافقنامه پاراف شده برقراری صلح و روابط بین دولتی بین ارمنستان و آذربایجان

مقدمه

جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان (که از این پس طرفین نامیده می‌شوند)، با اذعان به نیاز مبرم به برقراری صلح عادلانه، جامع و پایدار در منطقه، تلاش می‌کنند تا از طریق برقراری روابط بین دولتی، با تکیه بر اساسنامه سازمان ملل متحد، اعلامیه اصول حقوق بین‌الملل در مورد روابط دوستانه و همکاری بین دولت‌ها مطابق با منشور سازمان ملل متحد (۱۹۷۰)، قانون نهایی کنفرانس هلسینکی در مورد امنیت و همکاری در اروپا (۱۹۷۵) و اعلامیه آلماتی مورخ ۲۱ دسامبر ۱۹۹۱، و با هدف توسعه روابط خود بر اساس هنجارها و اصول تعیین شده در اسناد فوق‌الذکر، و با اعلام اراده متقابل برای ایجاد روابط حسن همجواری فی‌مابین، توافق کردند که صلح و روابط بین دولتی مابین خود را بر اساس مواد زیر برقرار کنند:

ماده ۱

با تأیید اینکه مرزهای بین جمهوری‌های سابق اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی به مرزهای بین‌المللی کشورهای مستقل مربوطه تبدیل شده و توسط جامعه بین‌المللی نیز به همین شکل به رسمیت شناخته شده‌اند، طرفین حاکمیت، تمامیت ارضی، خدشه‌ناپذیر بودن مرزهای بین‌المللی و استقلال سیاسی یکدیگر را به رسمیت می‌شناسند و به آن احترام خواهند گذاشت.

ماده ۲

طرفین با رعایت کامل ماده ۱، تأیید می‌کنند که هیچ ادعای ارضی نسبت به یکدیگر ندارند و در آینده نیز چنین ادعاهایی نخواهند داشت.

طرفین هیچ اقدامی، از جمله برنامه‌ریزی، آماده‌سازی، تشویق و حمایت از چنین اقداماتی، با هدف تجزیه یا اختلال، به طور کامل یا جزئی، در تمامیت ارضی یا وحدت سیاسی طرف دیگر انجام نخواهند داد.

ماده ۳

طرفین در روابط متقابل خود از استفاده از زور یا تهدید به استفاده از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی یکدیگر یا به هر روش دیگری که با منشور سازمان ملل متحد مغایرت داشته باشد، خودداری خواهند کرد. طرفین به هیچ طرف ثالثی اجازه نخواهند داد که از قلمروهای مربوطه خود برای استفاده از زور علیه طرف دیگر به شیوه‌ای مغایر با منشور سازمان ملل متحد استفاده کند.

ماده چهارم

طرفین از دخالت در امور داخلی یکدیگر خودداری خواهند کرد.

ماده پنجم

پس از تبادل اطلاعیه‌ها توسط دو طرف مبنی بر تکمیل مراحل تصویب این توافقنامه در کشورهای خود، طرفین مطابق با مفاد کنوانسیون‌های وین در مورد روابط دیپلماتیک و کنسولی (به ترتیب ۱۹۶۱ و ۱۹۶۳) ظرف _ روز با یکدیگر روابط دیپلماتیک برقرار خواهند کرد.

ماده ششم

طرفین با رعایت کامل تعهدات خود طبق ماده اول این توافقنامه، به منظور انعقاد توافقنامه‌ای در مورد تعیین حدود و علامت‌گذاری مرزهای دولتی، مذاکرات را با حسن نیت در کمیسیون‌های تعیین حدود مرزهای دو کشور، مطابق با مقررات مورد توافق کمیسیون‌ها انجام خواهند داد.

ماده هفتم

طرفین، نیروهای هیچ طرف ثالثی را در امتداد مرزهای مشترک خود مستقر نخواهند کرد. طرفین، تا زمان تعیین حدود و نشانه‌گذاری مرزی، در جهت تامین امنیت و اعتمادسازی اقداماتی که در مورد آن متقابلاً به توافق رسیده‌اند، از جمله در حوزه نظامی و برای تضمین امنیت و ثبات در مناطق مرزی، انجام خواهند داد.

ماده هشتم

طرفین، هر کدام در محدوده صلاحیت خود، نفرت‌پراکنی، تبعیض نژادی، جدایی‌طلبی، افراط‌گرایی خشونت‌آمیز و تروریسم را در تمام مظاهر آن محکوم نموده و با آن مبارزه خواهند کرد و اجرای تعهدات بین‌المللی در قبال چنین اعمالی را تضمین خواهند کرد.

ماده نهم

طرفین متعهد می‌شوند که در خصوص مفقود‌الاثرها و کسانی که طی درگیری‌های مسلحانه بین دو طرف به اجبار مفقود شده‌اند، از طریق تبادل مستقیم یا در صورت لزوم با همکاری سازمان‌های بین‌المللی مربوطه، تمام اطلاعات موجود در مورد چنین افرادی به همدیگر منتقل کنند. طرفین بدینوسیله بر اهمیت تعیین سرنوشت چنین افرادی و همچنین جستجو، کشف و بازگرداندن بقایای آنها و اطمینان از اجرای عدالت در مورد آنان از طریق تحقیقات مناسب، در راستای دستیابی به آشتی و اعتمادسازی تاکید می‌کنند. ترتیبات مناسب در این زمینه در یک توافق جداگانه به تفصیل مورد مذاکره و توافق قرار خواهد گرفت.

ماده دهم

طرفین می‌توانند به منظور ایجاد همکاری در حوزه‌های مورد علاقه متقابل توافق‌نامه‌هایی در زمینه‌های مختلف، از جمله اقتصادی، ترانزیت و حمل‌ونقل، محیط زیست، بشردوستانه و فرهنگی، منعقد کنند.

ماده یازدهم

این توافق‌نامه حقوق و تعهدات طرفین را تحت قوانین بین‌المللی و معاهدات منعقد شده توسط هر یک از طرفین با سایر کشورهای عضو سازمان ملل متحد محدود نمی‌کند. هر یک از طرفین تضمین می‌کنند که هیچ توافق‌نامه بین‌المللی لازم‌الاجرایی که بین آنان و هر طرف ثالثی امضا شود، نمی‌تواند مانع از انجام تعهدات این توافق‌نامه نشود.

ماده دوازدهم

طرفین در روابط دوجانبه خود تابع قوانین بین‌المللی و این توافق‌نامه خواهند بود. هیچ یک از طرفین نمی‌تواند به مفاد قوانین داخلی خود به عنوان توجیهی برای عدم رعایت این توافق‌نامه استناد کند.

طرفین مطابق با کنوانسیون وین در مورد حقوق معاهدات (۱۹۶۹)، باید از هرگونه اقدامی که به هدف و منظور این توافق‌نامه لطمه می‌زند، تا زمان لازم‌الاجرا شدن آن،خودداری کنند.

ماده سیزدهم

طرفین اجرای کامل این توافق‌نامه را تضمین کرده و یک کمیسیون دوجانبه برای نظارت بر اجرای این توافق‌نامه تشکیل خواهند داد. کمیسیون بر اساس مقرراتی که طرفین بر سر آن توافق خواهند کرد، فعالیت خواهد نمود.

ماده چهاردهم

طرفین بدون خدشه به حقوق و تعهداتی که نسبت به قوانین بین‌المللی و سایر معاهدات الزام‌آور در روابط متقابل خود بر عهده دارند،  تلاش خواهند کرد هرگونه اختلاف مربوط به تفسیر یا اجرای این توافقنامه را از طریق مشورت‌های مستقیم، از جمله در چارچوب کمیسیون مذکور در ماده سیزدهم، حل‌وفصل کنند. اگر چنین مشورت‌هایی ظرف مدت شش ماه به نتیجه‌ای قابل قبول برای هر دو طرف منجر نشود، طرفین به دنبال راه‌های دیگری برای حل‌و‌فصل مسالمت‌آمیز اختلاف پیش‌آمده خواهند بود.

ماده پانزدهم

بدون خدشه به ماده چهاردهم، طرفین ظرف یک ماه پس از لازم‌الاجرا شدن این توافق‌نامه، هرگونه ادعا، شکایت، تجدیدنظر، اعتراض، دادرسی و اختلافات بین دولتی را که در هر مرجع قانونی مربوط به مسائل موجود بین طرفین قبل از امضای این توافق‌نامه مطرح شده است، پس گرفته، لغو یا به هر نحو دیگری حل‌وفصل خواهند کرد و چنین ادعاها، شکایات، تجدیدنظر، اعتراض، دادرسی را آغاز نخواهند کرد و به هیچ وجه در هیچ ادعا، شکایت، تجدیدنظر، اعتراض، دادرسی که توسط طرف ثالثی علیه طرف دیگر مطرح می‌شود، دخالت نخواهند کرد.

طرفین به هیچ وجه در حوزه‌های دیپلماتیک، اطلاعاتی یا سایر حوزه‌ها علیه یکدیگر اقدامات خصمانه‌ای که با این توافق‌نامه مغایرت دارد، انجام نخواهند داد و از تشویق و مشارکت در چنین اقداماتی پرهیز خواهند نمود و برای این منظور مشورت‌های منظمی برگزار خواهند کرد.

ماده شانزدهم

این توافق‌نامه پس از تبادل اسناد مربوط به اعلام تکمیل مراحل تصویب داخلی بر اساس قوانین ملی طرفین، لازم‌الاجرا خواهد شد. این توافق‌نامه مطابق با ماده ۱۰۲ منشور سازمان ملل متحد ثبت خواهد شد.

ماده هفدهم

این توافقنامه به زبان‌های ارمنی، آذربایجانی و انگلیسی تنظیم شده است که هر سه متن از اعتبار یکسانی برخوردارند. در صورت بروز هرگونه اختلاف در مورد معنای هر یک از مفاد این متون، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.