اعتدال آذربایجان(اعتدال پرس): پروژه مسیرگشایی کمربند میانی و احداث پل روگذر ارتش، نمونه عینی تصمیمات غیرکارشناسی و هزینه بر شهرداری تبریز در دوره اخیر می باشد که هم موجب اتلاف منابع کلان شد و هم نارضایتی و مشکلات شهری زیادی برای مردم طی دو سال گذشته ایجاد کرده است. همکاران پایگاه خبری آناج، طی گزارشی به بررسی مشکلات این طرح پرداخته است که عینا در زیر می آید و انشاالله منتج به تصمیمات جدید و بازنگری کارشناسی توسط شورای جدید و شهردار منتخب آینده شود.

متن گزارش:

ترافیک، بوق، کلاچ‌ودنده؛ مردم تبریز هر روز در ساعات شلوغ تقاطع ارتش با آن رو به رو هستند. بیش از ۶ ماه است که پروژه تقاطع غیر همسطح بلوار آزادی در میدان ارتش و تقاطع غیر همسطح در بلوار شهید سلیمانی(کمربندی) آسایش را از مردم تبریز گرفته است.

دی‌ماه ۹۹ بود که پس از بازگشایی مسیر دسترسی بلوار آزادی به کمربندی از سمت میدان ارتش، ترافیک سنگین در این دو نقطه و دیگر مسیرهای دسترسی به آن ایجاد شد. مسئولان شهری برای رفع این مشکل به سراغ احداث دو تقاطع غیر همسطح رفتند تا بار ترافیکی ایجاد شده در این منطقه رفع گردد.

اکنون با گذشت زمان، این دو شریان اصلی اتصال غرب به شرق تبریز با موانع متعددی روبه‌روست. پیشرفت ملموسی در این دو پروژه مشاهده نمی‌شود و عملا در زمان‌های شلوغ، چندین ساعت وقت و هزینه مردم در ترافیک هدر می‌شود.

سوالات اساسی و جدی درباره این دو طرح در ذهن مردم ایجاد شده است. اول اینکه آیا اساسا نیازی برای ساخت تقاطع غیر همسطح در این نقطه از شهر وجود داشت و اگر لازم بود، حتما باید این دو طرح به صورت همزمان عملیاتی می‌شد؟

دوم، ساخت یک یا دو پل روگذر نیازمند چه مدت زمانی است؟

سوم، هزینه ساخت این دو پروژه چقدر است و آیا صرف این هزینه برای دو تقاطع غیر همسطح توجیه اقتصادی دارد؟

چهارم، چرا پیشرفت پروژه کند است و چه زمانی به بهره برداری خواهد رسید؟

پنج، چرا برای بار ترافیکی ایجاد شده در این پروژه تدبیری اتخاذ نشده و مردم در ساعات شلوغ باید حداقل ۲۰ دقیقه در این منطقه معطل شوند؟

موانع مالی و فیزیکی؛ دلیل کندی پروژه میدان ارتش

برای رسیدن به جواب سوالات به سراغ برنامه‌ریزان و مجریان پروژه تقاطع غیر همسطح ارتش رفتیم. بابک شریفی، مدیرعامل سازمان عمران شهرداری تبریز در مصاحبه با خبرنگار ما در این باره گفت: قبل از توضیح درباره این پروژه باید متذکر شوم که سازمان عمران مجری تقاطع غیر همسطح میدان ارتش است و تقاطع غیر همسطح کمربندی به این سازمان تعلق ندارد. اما درباره اینکه دلایل کندی اجرای پروژه چیست باید گفت که این طرح با موانع متعددی همراه بود که تا به این روز حدود ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است. همچنین اعتبار اولیه در نظر گرفته شده برای این پروژه ۳۷ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان است.

وی افزود: یکی از این موانع، وجود زیرساخت‌های مهم در مسیر احداث تقاطع بود که زمان و هزینه زیادی برای تغییر مسیر این زیرساخت‌ها صرف شده و یکی از دلایل طولانی شدن پروژه همین موضوع است.

شریفی گفت: یکی دیگر از عوامل تاخیر در اجرای پروژه، مباحث مالی آن است. با وجود اینکه بیشتر هزینه قرارداد به پیمانکار داده شده است اما برخی موانع قانونی از یک طرف و افزایش سرسام آور قیمت‌ مصالح از سوی دیگر موجب شده که پروژه با سرعت پیش نرود.

مسئول مطالعات ما نیستیم!

از شریفی درباره علت اجرای همزمان پروژه سوال میکنیم، پاسخ او قابل توجه است. مدیرعامل سازمان عمران شهرداری تبریز میگوید: مراحل مطالعات، نیازسنجی و توجیه اقتصادی احداث یک پروژه ارتباطی به سازمان عمران ندارد و ما بیشتر مجری و کارفرمای طرح‌ها هستیم اما اینکه دو پروژه می‌توانست همزمان یا پس از افتتاح یکی به مرحله اجرا درآید مربوط به تصمیمات بالادستی است و سازمان عمران در این موضوع نقشی ندارد.

زمان بهره‌برداری مشخص نیست

مجری تقاطع غیر همسطح بلوار شهید سلیمانی(کمربندی) شهرداری منطقه دو است. آنچه از اطلاعات این پروژه مشخص است، برای ساخت تقاطع غیر همسطح بلوار شهید سلیمانی، اعتباری بالغ بر ۴۸ میلیارد تومان برآورد شد. نریمانی معاون عمرانی شهردار منطقه ۲ تبریز درباره این پروژه به خبرنگار ما می‌گوید: عملیات اجرایی تقاطع غیر همسطح بلوار شهید سلیمانی حدود ۱۰ ماه پیش آغاز شده اما با توجه به مشکلات موجود همچون نبود سیمان یا میلگرد، مشخص نیست چه زمانی به بهره برداری خواهد رسید.

فیبر نوری و برق فشار قوی دلیل کندی پروژه

مشکلات زیرساختی داریم. این جمله مشترک مجریان دو پروژه میدان ارتش و تقاطع بلوار شهید سلیمانی است. در پیگیری‌های انجام شده، مشخص گردید که هر دو پروژه به دلیل وجود تجهیزات زیرساختی همچون فیبر نوری و برق فشار قوی در محدوده ساخت، چندماهی مجبور به نقل و انتقال این تجهیزات به محلی دیگر شده‌اند.

برای مثال بیش از ۳ ماه زمان برده است که تجهیزات زیرزمینی موجود در میدان ساعت به محلی دیگر انتقال یابد. در تقاطع شهید سلیمانی نیز، وجود کانال آب در مسیر پروژه کار را برای مجریان سخت کرده است. موضوعی که انتقادها درباره مطالعات پیش از اجرای پروژه را بیشتر می‌کند! با همه این موارد،  وجود هنوز یک سوال اساسی باقی است و آن اینکه آیا ساخت همزمان این دو پروژه اولویت داشت؟

دستور اجرا از مرکز صادر می‌شود

در مصاحبه با مدیرعامل سازمان عمران تبریز و معاون عمرانی شهردار منطقه ۲، یک پاسخ مشترک بود و آن اینکه دستور شروع پروژه از مرکز ابلاغ شده است. در واقع شهرداری تبریز چنین دستوری را صادر کرده است که به صورت همزمان عملیات اجرایی دو پروژه بزرگ عمرانی در یک منطقه مشترک آغاز شود. اما مسئله فراتر از این سوالات این است که آیا اساسا اجرای این دو طرح برای تبریز آنهم در منطقه‌ای نزدیک به یکدیگر نیاز بوده یا خیر؟ برای یافتن جواب سوال به سراغ مهدی یوسفی معاون حمل و نقل شهرداری تبریز رفتیم. یوسفی در گفت‌وگو با این سایت میگوید: کار مطالعات، برنامه ریزی و همه امورات مربوط به ترافیک خیابان‌ و معابر سطح شهر، ساخت تقاطع‌های غیر همسطح، تبدیل خیابان به پیاده راه و… برعهده معاونت حمل و نقل است.

لزوم اجرای پروژه به دلیل مسیرگشایی

وی می‌افزاید: ما طرح‌ها را بررسی میکنیم، در کمیته‌های تخصصی برآوردهای لازم انجام میشود اما در نهایت، تصویب آن‌ها بر عهده شورای عالی ترافیک در استان است. اما درباره اینکه آیا ساخت دو پروژه در منطقه ارتش نیاز بود، باید گفت که با توجه به شرایط محیطی ایجاد شده اعم از مسیرگشایی‌های انجام یافته و ترافیک شدید ایجاد شده پس از مسیر گشایی، لازم بود که این دو طرح اجرا شود.

یوسفی درباره همزمانی اجرای دو پروژه معتقد است: ما تنها موظف به طراحی و پیشنهاد برای تصویب هستیم اما زمان و نحوه اجرا بر عهده ما نیست.

احداث تقاطع غیر همسطح در هاله‌ای ابهام!

بررسی‌های خبرنگار ما نشان میدهد، ساخت دو پروژه بزرگ در منطقه ارتش تبریز، موضوعی فراتر از ساخت و سازهای معمولی است. اظهارات کارشناسان فنی درباره نیازسنجی ساخت این دو پروژه، نشان میدهد، میشد بجای ساخت دو تقاطع غیر همسطح به فکر اصلاح هندسی عبور و مرور در این دو بلوار اصلی اتصال غرب و به شرق تبریز شد.

طرح تفصیلی وحی منزل است؟

موضوع به طرح تفصیلی شهر تبریز هنگام تحویل پادگان ارتش به شهرداری تبریز باز میگردد. اتصال میدان ارتش به بلوار شهید سلیمانی طبق طرح تفصیلی تبریز صورت گرفته اما باید دید که آیا طرح تفصیلی حتما لازم الاجراست؟

بدین معنا که اگر اتصال بلوار آزادی به شهید سلیمانی از مسیری دیگر انجام می‌یافت، به احتمال زیاد نیازی به ساخت دو تقاطع غیر همسطح با هزینه اولیه بیش از ۸۵ میلیارد تومان نبود.