به گزارش اعتدال آذربایجان (اعتدال پرس)، آموزش‌وپرورش رسماً اعلام کرده که مدارس غیردولتی می‌توانند در سال تحصیلی ۱۴۰۵–۱۴۰۴ تا سقف ۱۴۵ میلیون تومان شهریه دریافت کنند. نکته تأسف‌بار ماجرا اینجاست که این مبلغ تنها شهریه پایه است و خدماتی نظیر تغذیه، لباس فرم، سرویس ایاب و ذهاب و فعالیت‌های فوق‌برنامه به‌صورت جداگانه محاسبه و از خانواده‌ها دریافت می‌شود.

در واقع، این تصمیم به‌طور رسمی مهر تأییدی است بر تجاری‌سازی کامل آموزش در ایران. آموزش که باید یک حق عمومی، برابر و رایگان باشد، حالا به کالایی لوکس برای طبقه برخوردار تبدیل شده؛ کالایی که بسیاری از خانواده‌ها حتی اجازه‌ی نگاه کردن به آن را هم ندارند.

نابرابری آموزشی، بحرانی خاموش

در دهه‌های اخیر، روند خصوصی‌سازی آموزش به‌ویژه از طریق رشد بی‌رویه مدارس غیردولتی، یکی از عوامل تشدیدکننده نابرابری آموزشی در کشور بوده است. اما امروز با شهریه‌هایی در حد قیمت خودرو، دیگر صحبت از عدالت آموزشی، نوعی شوخی تلخ به نظر می‌رسد.

چه آینده‌ای در انتظار کشوری است که فرزندان طبقه متوسط و ضعیف، از آموزش باکیفیت محروم می‌شوند و تنها “فرزندان پولدارها” حق دسترسی به امکانات بهتر را دارند؟

مدارس لوکس، کیفیت مشکوک

نکته‌ای که بر تلخی این ماجرا می‌افزاید، این است که بسیاری از مدارس غیردولتی با وجود شهریه‌های نجومی، هیچ تضمینی برای کیفیت آموزشی ارائه نمی‌دهند. نه نظارت مؤثری بر عملکرد آن‌ها وجود دارد، نه فرآیند سنجش واقعی. در موارد متعدد، والدین صرفاً هزینه‌ی فضای شیک، رفتار نمایشی و چند کلاس فوق‌برنامه‌ی نمایشی را پرداخت می‌کنند، بدون آن‌که محتوای آموزشی تفاوت چندانی با مدارس دولتی داشته باشد.

پاسخ آموزش‌وپرورش چیست؟

در حالی که بسیاری از خانواده‌ها به این تصمیم اعتراض دارند، پاسخ رسمی مسئولان اغلب تکرار جمله‌ای کلیشه‌ای است: «شهریه‌ها بر اساس نرخ تورم و خدمات تعیین شده‌اند.» اما پرسش این‌جاست که در کدام منطق می‌توان ۱۴۵ میلیون تومان شهریه بدون خدمات جانبی را توجیه کرد، آن هم در اقتصادی که حقوق بسیاری از مردم به ۱۰ میلیون تومان هم نمی‌رسد؟

مدارس دولتی در حال احتضار

با تضعیف مستمر مدارس دولتی، مردم چاره‌ای جز پناه بردن به مدارس خصوصی نمی‌بینند. اما آنجا نیز، به دلیل هزینه‌های گزاف، بیشتر دانش‌آموزان از چرخه آموزش باکیفیت حذف می‌شوند. این یعنی تولید سیستماتیک نابرابری، از مدرسه تا جامعه.

تصمیم اخیر آموزش‌وپرورش درباره شهریه مدارس غیردولتی، نه‌تنها نشانه‌ای از بی‌عدالتی ساختاری در نظام آموزشی کشور است، بلکه زنگ خطر جدی برای آینده‌ی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ایران محسوب می‌شود.در کشوری که «حق تحصیل» به «امتیاز خریدنی» تبدیل شود، باید به حال نسل آینده آن عمیقاً نگران بود.