آلودگی هوای تبریز دیگر فقط مسأله‌ای زیست‌محیطی نیست؛ نشانه‌ای از تعلل در سیاست‌گذاری انرژی کشور است. نمایندگان مجلس شورای اسلامی با همراهی مدیرکل محیط‌زیست استان هشدار دادند: ادامه مازوت‌سوزی، سلامت شهروندان را قربانی بی‌برنامگی می‌کند و تنها راه، بازگشت فوری به سوخت پاک است.

به گزارش اعتدال آذربایجان (اعتدال پرس)، در حالی که تبریز روزهای پاییزی خود را با هاله‌ای از دود و وارونگی دما می‌گذراند، نگرانی‌ها درباره تداوم مازوت‌سوزی در نیروگاه حرارتی تبریز بار دیگر به صدر اخبار بازگشته است. این بار، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان‌شرقی در نشستی مشترک، خواستار توقف فوری استفاده از سوخت‌های آلاینده و بازگشت به گاز طبیعی شدند؛ مطالبه‌ای که رنگ و بوی ملی به خود گرفته و می‌تواند نقطه عطفی در مسیر اصلاح سیاست‌های انرژی کشور باشد.

تجربه تکراری زمستان‌های آلوده تبریز

تبریز در دهه‌های اخیر با وجود سرمایه‌گذاری‌های زیربنایی و صنعتی، همواره با بحران آلودگی هوا در فصول سرد سال دست‌وپنجه نرم کرده است. پدیده وارونگی دما، استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه‌ها و تمرکز واحدهای صنعتی در حاشیه شهر، سه ضلع مثلثی هستند که سلامت هوای تبریز را تهدید می‌کنند.

با افزایش مصرف انرژی در فصل سرما و محدودیت‌های تأمین گاز، نیروگاه تبریز بار دیگر به سمت سوخت مازوت رفته است؛ سوختی که آلودگی آن چندین برابر گاز طبیعی است و اثراتش مستقیماً در شاخص‌های کیفیت هوا نمایان می‌شود.

داده‌های نگران‌کننده از شبکه پایش آلودگی هوا

محمدحسین حسن‌زاده، مدیرکل حفاظت محیط‌زیست آذربایجان‌شرقی، با استناد به داده‌های شبکه پایش آلودگی هوا هشدار داد که تداوم این روند، منجر به افزایش چشمگیر آلاینده‌های خطرناک مانند دی‌اکسید گوگرد و ذرات معلق (PM۱۰) شده است.

وی تصریح کرد: ادامه استفاده از سوخت‌های سنگین، تعادل زیست‌محیطی شهر را به هم زده و تهدیدی جدی برای سلامت شهروندان است. توقف فوری مازوت‌سوزی و بازگشت به گاز طبیعی، کلید بهبود کیفیت هواست.

این داده‌ها نشان می‌دهد که سطح ذرات معلق در هوای تبریز در روزهای اخیر از حد مجاز عبور کرده و در برخی نقاط، شاخص کیفیت هوا به مرز ناسالم برای همه گروه‌ها رسیده است.

سلامت مردم نباید قربانی کمبود سوخت شود

نماینده تبریز در مجلس شورای اسلامی نیز صراحتاً خواستار اقدام ملی و هماهنگ برای پایان‌دادن به مازوت‌سوزی شد.

متفکرآزاد با اشاره به ضرورت تصمیم‌گیری فراتر از سطح استانی تأکید کرد: این موضوع فقط دغدغه تبریز نیست؛ بلکه مسأله‌ای ملی است که باید در سطح وزارتخانه‌ها و دولت پیگیری شود. در شرایط وارونگی دما، استفاده از مازوت باید بدون هیچ استثنایی متوقف شود.

از سوی دیگر، رضا صدیقی دیگر نماینده مردم تبریز نیز با تأکید بر نقش نظارتی مجلس گفت: سلامت مردم خط قرمز مجلس است. ما از ابزارهای قانونی برای الزام دستگاه‌ها به اجرای مصوبات کاهش آلاینده‌ها استفاده خواهیم کرد.

تأمین اعتبار؛ گره اصلی در مسیر سوخت پاک

علیرضا نوین دیگر نماینده مردم تبریز در تحلیل خود از مسأله تأکید کرد که حل بحران سوخت نیروگاه‌ها بدون تأمین منابع مالی پایدار ممکن نیست.

وی بیان داشت: تغییر سوخت نیروگاه‌ها از مازوت به گاز، یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. مجلس باید با حمایت از دولت در تخصیص اعتبار، بستر اجرای سیاست‌های زیست‌محیطی مؤثر را فراهم کند.

به گفته کارشناسان، کمبود زیرساخت‌های انتقال گاز و مشکلات فنی در شبکه سوخت‌رسانی از دلایل اصلی بازگشت موقت به مازوت در برخی نیروگاه‌هاست، اما استمرار آن می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری برای سلامت عمومی و اکوسیستم شهری برجای بگذارد.

راه‌حل بلندمدت: اصلاح سیاست انرژی و حرکت به سمت پایداری

در همین نشست، علی جعفری‌آذر، نماینده دیگر مردم تبریز، بر لزوم نگاه راهبردی به چالش انرژی تأکید کرد و متذکر شد: ما باید سیاست انرژی کشور را به‌گونه‌ای بازنگری کنیم که وابستگی به سوخت‌های آلاینده کاهش یافته و انرژی‌های پاک در اولویت قرار گیرد. این یک اقدام ملی و میان‌دستگاهی است که آینده کشور را تعیین می‌کند.

تحلیل کارشناسان نشان می‌دهد که عبور از بحران آلودگی هوا، تنها با تصمیم‌های مقطعی ممکن نیست و نیازمند نقشه راه ملی برای گذار انرژی، افزایش بازده نیروگاه‌ها و توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر است.

آزمون اراده ملی برای تنفس دوباره تبریز

نشست نمایندگان مجلس و مدیرکل محیط زیست آذربایجان‌شرقی، فراتر از یک جلسه اداری، نمادی از شکل‌گیری اراده‌ای ملی برای مقابله با آلودگی هوا است.

تبریز، شهری که در تاریخ خود همواره نماد پیشگامی بوده، امروز نیازمند تصمیمی شجاعانه برای بازگشت به سوخت پاک و حفظ سلامت مردم است.

توقف مازوت‌سوزی، نه فقط مطالبه‌ای زیست‌محیطی، بلکه آزمونی برای عزم مدیریتی کشور در مسیر توسعه پایدار و آینده‌ای سبز است.