جمله معروفی از هایدیگر روایت شده که میگوید:«زبان مادری قلب احساس و الهام است بنابراین کسانی که با زبان مادری در می افتند در واقع با عمیق ترین جنبه روح مبارزه می نمایند.»

زبان مادری چنان که از نام آن بر می‌آید زبانی است که کودک باید آن را از مادر بیاموزد. آموزش زبان مادری در کنار زبان فراگیر میهنی به هیچ وجه با هم ناسازگاری ندارد که بخواهیم یکی را برگزینیم و دیگری را فرو گذاریم. اما اگر کودک زبان مادری را از مادر و در خانه نیاموزد، در دبستان ، دبیرستان و دانشگاه هم نمی‌تواند آن را آن چنان که بایدآموزش ببیند.

زبان آذری جزو مطرح ترین زبانهای مادری در ایران می باشد که بخش قابل توجهی از سرزمین ایران را شامل می شود.همجواری آذربایجان ایران با آذربایجان آنسوی ارس،در مواقعی همچون روز بزرگداشت زبان مادری بهانه به دست تجزیه طلبان و برخی از فرصت طلبان برای عرض اندام و اختلاف افکنی می دهد.

این روزها، رسانه هایی در جمهوری آذربایجان و ترکیه که مدام برای ترویج قومگرایی و اختلافات قومی و محلی و منطقه ای در ایران تلاش می کنند، مناسبت “روز جهانی زبان مادری” را فرصتی مغتنم می شمارند تا تلاشهای تبلیغاتی خود برای ضربه زدن به استحکام ملی در ایران یا دستکم در آذربایجان ایران را تداوم بخشند. بطور پرشمار اخباری مبنی بر تدارک برنامه هایی برای به اصطلاح “پاسداشت” روز جهانی زبان مادری توسط آذریها در تبریز و تهران و کرج و … در مطبوعات و سایتهای اینترنتی جمهوری آذربایجان منتشر می شود و به دروغ، جمهوری اسلامی ایران به تلاش برای جلوگیری از این به اصطلاح “برنامه های فرهنگی” متهم می گردد.قطعا اگردست اندرکاران امر در کشورمان برنامه حساب شده و از قبل فکرشده ای در این زمینه داشته باشند، تحریکات اجنبی ها در مورد برگزاری برنامه های مربوط به روز زبان مادری کم اثرتر وخنثی ترمیشود.

مع الاسف زبان مادری در ایران همواره مورد تاخت و تاز دشمنان دانا و دوستان نادان بوده است.چه اینکه اگر اینگونه نبود،نباید برای روزی مانند بزرگداشت زبان مادری این همه حواشی وجود داشته باشد.

زبان آذری جزوی از پیکره آذربایجان است و از بین رفتنی نیست.این نکته هم خیلی مهم است که بدانیم زبان مادری اعم از آذری و کردی و عرب و بلوچ و … در مقابل زبان فارسی نیست بلکه مقوّم و زیبایی بخش آن است.

کوتاه سخن اینکه ما از اعتنای به زبان مادری ضرر نمی کنیم.در کنار این جمله ذکر این نکته هم ضروری است که زبان فارسی، نماد هویت ملی ماست.جمع کردن این دو، یعنی زبان مادری و زبان فارسی کار سخت اما شدنی است که باید متولیان امر هنرمندانه و متبحرانه به هر دو بپردازند و این دو میتواند بمانند دو بال یک پرنده آسمان ادبیات کشورمان را قوام بخشند.

زیتون/غلامرضا سیفی